Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Słubicach

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Słubicach z dnia 30 października 2024 r.

Powódka K. S. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanym A. G. i R. W. domagała się ustalenia, że powódkę łączył z pozwanymi stosunek pracy w okresie od 11.03.1996 r. do 15.06.2012 r., w ramach którego powódka wykonywała pracę w szkółce leśnej w B.. Powódka wskazała, że pracę na rzecz pozwanych świadczyła jako pracownik fizyczny, zajmujący się przygotowywaniem gleby do siania, plewieniem, spulchnianiem, dołowaniem, grabieniem, sortowaniem drzewek, zbieraniem nasion. Wykonywała ją od poniedziałku do piątku, czasem również w soboty, w godzinach od 7:00 do 15:00, a czasem do godziny 16:00 lub 17:00. Za wykonywaną pracę powódka otrzymywała miesięczne wynagrodzenie. Pomimo zgłaszanych przez powódkę pozwanym wniosków o zawarcie umowy o pracę na piśmie, pozwani takiej umowy z powódką nie zawarli. Przed zatrudnieniem u pozwanych powódka wykonywała pracę na podstawie umowy zawartej z Nadleśnictwem T. w tej samej szkółce leśnej.

Pozwani A. G. i R. W. w odpowiedzi na pozew (k-63-73, 129-135) wnieśli o oddalenie powództwa. Podnieśli zarzut powagi rzeczy ugodzonej, wskazując, że zaspokoili roszczenie dochodzone przez powódkę na podstawie zawartej przez strony ugody, przed Sądem Rejonowym w Świebodzinie, w dniu 27.01.2016 r. w sprawie IV P 9/15. Wnieśli również o rozłączenie przedmiotowej sprawy, prowadzonej przeciwko obydwu ww. pozwanym i rozpoznanie w odrębnych postępowaniach spraw prowadzonych przeciwko każdemu z pozwanych, z uwagi na brak przesłanek do wspólnego rozpoznania roszczeń powódki kierowanych przeciwko obydwu ww. pozwanym. Wskazali, że między pozwanymi nie zachodzi współuczestnictwo, w postępowaniu dotyczącym każdego z pozwanych istnieje konieczność przeprowadzenia odmiennych środków dowodowych, pozwani nie prowadzili wspólnej działalności gospodarczej, a pracę w szkółce leśnej B. wykonywali w odmiennych latach. Podnieśli również, że między pozwanymi a powódką nie istniał stosunek pracy i nie zostały spełnione przesłanki jego ustalenia określone w art. 22 k.p. Domagali się również zasądzenia od powódki na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sprawa została rozpoznana na zasadach ogólnych.

Postanowieniem z dnia 15.12.2023 r. sygn. akt IV P 17/23 (k-180) Sąd Rejonowy w Słubicach wyłączył sprawę z powództwa K. S. przeciwko pozwanemu R. W. do odrębnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Na rozprawie w dniu 28.02.2024 r. (godz. 00:00:00, k-228), wobec wskazanej w odpowiedzi na pozew przez pozwanego A. G. (k-130, 134) okoliczności prowadzenia przez pozwanego, w latach 1995-1997, działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, z K. Ł., powódka złożyła wniosek o wezwanie do udziału w sprawie, w charakterze pozwanego, K. Ł..

Sąd Rejonowy w Słubicach, postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 28.02.2024 r. (godz. 00:00:00, k-228), wezwał do udziału w sprawie, w charakterze pozwanego, K. Ł..

Pozwany K. Ł. w odpowiedzi na pozew (k-262-264) wniósł o oddalenie powództwa wobec nieistnienia pomiędzy powódką a pozwanym stosunku pracy, w szczególności – niezaistnienia przesłanek określonych w art. 22 k.p. oraz zasądzenia od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 26.01.2015 r. do Sądu Rejonowego w Świebodzinie Wydziału IV Pracy powódka K. S. złożyła pozew skierowany przeciwko pozwanemu A. G. i R. W. o ustalenie stosunku pracy, w okresie od 11.03.1998 r. do 15.06.2012 r., w ramach którego powódka miała świadczyć pracę na rzecz pozwanych na terenie szkółki leśnej w B., jako pracownik fizyczny- szkółkarka. W dniu 27.01.2016 r. powódka K. S. i pozwany A. G. oraz R. W. zawarli przed Sądem Rejonowym w Świebodzinie w sprawie IV P 9/15 ugodę, w której pozwany A. G. i R. W. zobowiązali się solidarnie do zapłaty na rzecz powódki K. S. kwoty 10.900,00 zł w terminie do dnia 17.02.2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku niedotrzymania terminu, tytułem wzajemnych rozliczeń stron. Powódka K. S. cofnęła pozew i oświadczyła, że ww. ugoda wyczerpuje wszelkie jej roszczenia wobec pozwanych. Pozwany A. G. i R. W. wyrazili zgodę na cofnięcie pozwu przez powódkę, oświadczając jednocześnie, że zawarta ugoda wyczerpuje również wszelkie ich roszczenia wobec powódki. Ponadto powódka K. S. oświadczyła w ugodzie, że w okresie objętym pozwem nie pozostawała w stosunku pracy z pozwanymi, za wyjątkiem okresu od 24.02.2000 r. do 31.08.2000 r., w którym pozostawała w stosunku pracy z pozwanym A. G.. W związku z zawarciem przez powódkę K. S. oraz pozwanego A. G. i R. W. ww. ugody, Sąd Rejonowy w Świebodzinie postanowieniem z dnia 27.01.2016 r. umorzył postępowanie w sprawie IV P 9/15.

Powódka K. S. ani pozwany A. G. oraz R. W. nie uchylili się od skutków prawnych ww. ugody.

Dowody:

- pozew złożony przez powódkę w sprawie IV P 9/15 prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Świebodzinie Wydział IV Pracy (k-2-3 akt IV P 9/15 Sądu Rejonowego w Świebodzinie) ,

- ugoda zawarta przez powódkę K. S. i pozwanego A. G. oraz R. W. przed Sądem Rejonowym w Świebodzinie w dniu 27.01.2016 r. w sprawie IV P 9/15 i postanowienie Sądu Rejonowego w Świebodzinie z dnia 27.01.2016 r. sygn. akt IV P 9/15 (k-102-103 akt IV P 9/15 Sądu Rejonowego w Świebodzinie).

W okresie od 06.01.1995 r. do 1997 r. pozwani A. G. i K. Ł. prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą: Przedsiębiorstwo (...)-U. (...) A. G. K.. (...) s.c. Przedmiotem prowadzonej przez pozwanych działalności było pozyskiwanie drewna, uprawy rolne połączone z chowem i hodowlą zwierząt, produkcja wyrobów z drewna, usługi leśne. Prowadzili zakład usług leśnych, wykonywanych m.in. na terenie szkółki leśnej w B., na podstawie umowy zawartej przez pozwanych z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasami Państwowymi. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej pozwani zatrudniali pracowników, którzy świadczyli na rzecz pozwanych pracę, na podstawie umów o pracę, na terenie szkółki leśnej w B.. Część ww. pracowników w okresie przed 1995 r. również pracowała na terenie szkółki leśnej w B., ale na podstawie umów zawartych z nadleśnictwem.

Przed 1995 r. na terenie szkółki, jako pracownicy nadleśnictwa, zatrudnieni byli m.in. powódka K. S. i, na stanowisku leśniczego-szkółkarza, pozwany A. G..

Po rozpoczęciu prowadzenia ww. działalności gospodarczej i zatrudnieniu pracowników przez pozwanych, zlecenia prac do wykonania na terenie szkółki wydawał pracownikom pozwanych leśniczy-szkółkarz, zatrudniony w nadleśnictwie.

Powódka K. S. po 1995 r. pytała pracowników nadleśnictwa – leśniczych – szkółkarzy, m.in. D. Ś., o możliwość uzyskania przez powódkę zatrudnienia na terenie szkółki. Z pozwanymi A. G. ani K. Ł., do 23.02.2000 r., powódka nie zawarła umowy o pracę.

Z powódką K. S. w latach dziewięćdziesiątych XX wieku i po 2000 r. okresowo zamieszkiwała jej córka świadek K. T., ur. w (...) r. W ww. okresie świadek K. T. na zmianę przez pewien czas mieszkała z powódką, a przez pewien czas ze swoim ojcem – w W. koło Ż..

Pracownicy zatrudnieni przez pozwanych w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku świadczyli na rzecz pozwanych pracę na podstawie umów o pracę zawieranych w kolejnych latach, na czas określony zazwyczaj obejmujący kilka miesięcy. Świadek M. T. zatrudniona była w ten sposób u pozwanych w okresach: od 01.07.1995 r. do 30.09.1995 r., od 09.04.1996 r. do 31.10.1996 r., od 01.04.1997 r. do 31.07.1997 r. Inne pracownice, A. M. i E. W., były zatrudnione u pozwanych w okresach odpowiednio: od 09.04.1996 r. do 17.09.1997 r. i od 01.07.1995 r. do 31.12.1997 r.

Świadek M. T. wykonywała na rzecz pozwanych pracę w szkółce leśnej w B. od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 15:00. Zdarzało się, że w ww. okresach pracy świadka M. T. do pracy w szkółce leśnej przychodziła powódka K. S..

W dniu 01.12.1997 r. pozwany A. G. rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej pod nazwą: (...) Przedsiębiorstwo (...). W jej ramach prowadził zakład usług leśnych, wykonywanych m.in. na terenie szkółki leśnej w B.. 2000 r. Zatrudnił wówczas, na podstawie umów o pracę: E. W. - w okresie od 01.01.1998 r. do 31.10.2006 r., świadka M. T. – w okresach od 07.04.1999 r. do 29.10.1999 r., od 20.03.2000 r. do 31.08.2000 r., od 14.04.1998 r. do 30.09.1998 r. , J. G. – w okresie od 01.01.1998 r. do 31.10.2006 r. Powódka K. S. (poprzednio – Plis) była zatrudniona przez pozwanego A. G., na podstawie umowy o pracę, w okresie od 24.02.2000 r. do 31.08.2000 r.

Powódka K. S. od 07.04.1992 r. do 07.02.2021 r. uprawniona była do renty, z tytułu częściowej niezdolności do pracy, na trwałe. Prawo powódki do renty ustało z dniem 08.02.2021 r., w związku z nabyciem przez powódkę prawa do emerytury. W okresie od 01.08.2007 r. do 30.06.2008 r. oraz we wrześniu 2010 r. powódka otrzymywała świadczenia socjalne z Ośrodka Pomocy społecznej w T.. Podczas przeprowadzanego wówczas wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego, powódka udzieliła informacji, że nie wykonuje żadnej pracy zarobkowej.

Dowody:

- informacja z Bazy Internetowej Regon (k-141),

- informacja z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (k-142-143),

- świadectwa pracy (k-144-149),

- informacje z ZUS z dni 12.03.2024 r. i 13.03.2024 r. (k-257-258),

- informacja z (...) w T. z dnia 02.01.2014 r. (k-207),

- zeznania świadka M. T. (godz. 00:05:42, 00:13:31, 00:22:06, 00:27:56 rozprawy w dniu 07.08.2024 r., k-293),

- zeznania świadka W. S. (godz. 00:29:02 rozprawy w dniu 07.08.2024 r., k-293v-294),

- częściowe zeznania świadka K. T. (godz. 00:41:45, 00:51:38 rozprawy w dniu 07.08.2024 r., k-294),

- częściowo przesłuchanie powódki K. S. (godz. 00:02:38 rozprawy w dniu 30.10.2024 r., k-311).

- przesłuchanie pozwanego A. G. (godz. 00:30:03, 00:39:10 rozprawy w dniu 30.10.2024 r., k-311v-312)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 917 § 1 k.c. przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powódka K. S. i m.in. pozwany A. G. przed Sądem Rejonowym w Świebodzinie w dniu 27.01.2016 r., w sprawie o sygn. akt IV P 9/15, w ramach której powódka K. S. domagała się ustalenia istnienia stosunku pracy w okresie od 11.03.1998 r. do 15.06.2012 r., zawarli ugodę sądową. Powódka oświadczyła w niej, że wyczerpuje ona wszelkie roszczenia powódki wobec m.in. pozwanego A. G.. Wskazała także, że w ww. okresie nie pozostawała w stosunku pracy m.in. z pozwanym A. G., za wyjątkiem okresu od 24.02.2000 r. do 31.08.2000 r.

Pismem procesowym złożonym w niniejszej sprawie, z dnia 25.10.2023 r. (k-55), powódka oświadczyła, że nie wnosi uwag do treści ww. ugody. Strony nie uchyliły się od skutków prawnych zawartej ugody.

Pozwany A. G. w odpowiedzi na pozew (k-129) podniósł zarzut powagi rzeczy ugodzonej.

Podniesiony przez pozwanego A. G. zarzut powagi rzeczy ugodzonej w odniesieniu do, objętego ugodą okresu od 11.03.1998 r. do 15.06.2012 r., należy uznać za uzasadniony. Ugoda kształtuje stan rzeczy ugodzonej i stanowi równorzędny prawomocnemu wyrokowi tytuł egzekucyjny. Podniesienie przez stronę pozwaną, w ponownym procesie wytoczonym przez powoda o roszczenie objęte ugodą, zarzutu powagi rzeczy ugodzonej, uzasadnia oddalenie powództwa (tak również – wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 25.08.2020 r. III Ca 1334/19).

W związku z powyższym powództwo wytoczone przeciwko pozwanemu A. G. w zakresie dotyczącym ustalenia, że powódkę z pozwanym łączył stosunek pracy w okresie od 11.03.1998 r. do 15.06.2012 r., podlegało oddaleniu z uwagi na powagę rzeczy ugodzonej.

W myśl art. 22 § 1 k.p przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Ustalenie istnienia stosunku pracy wymaga jednoznacznego określenia nie tylko rodzaju wykonywanej pracy w ramach pracowniczego podporządkowania, ale również – miejsca i czasu, w którym praca była świadczona.

W przedmiotowej sprawie w pozostałym okresie objętym żądaniem pozwu, tj. od 11.03.1996 r. do 10.03.1998 r., pozwany A. G. prowadził działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej z pozwanym K. Ł., a następnie rozpoczął prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej pod nazwą: (...) Przedsiębiorstwo (...). W ww. okresie zdarzało się, że powódka była obecna na terenie szkółki leśnej w B. i wykonywała w niej pracę. Świadczą o powyższym zeznania świadka M. T., która w latach dziewięćdziesiątych XX wieku była zatrudniona na podstawie stosunku pracy przez pozwanych A. G. i K. Ł.. Świadek zeznała jednocześnie, że „zdarzało się”, że powódka przychodziła do pracy oraz, że w pewnych dniach czy okresach powódki w pracy nie było. Nie potrafiła jednocześnie wskazać, w jakich konkretnie okresach, tj. latach bądź miesiącach powódka pracę wykonywała. Co również istotne, obserwacje świadka w ww. okresie odnośnie do wykonywania przez powódkę pracy, mogły dotyczyć w poszczególnych latach od 1996 r. do 1997 r. odpowiednio czterech lub siedmiu miesięcy w ciągu każdego z ww. lat, gdyż przez takie okresy w ciągu roku świadek była zatrudniona u pozwanych. Powódka domagała się natomiast ustalenia stosunku pracy m.in. w całym okresie od 11.03.1996 r. do 10.03.1998 r. Ponadto, jak powódka wskazała w trakcie przesłuchania, o możliwość podjęcia zatrudnienia powódka miała pytać szkółkarzy o nazwiskach Ś., H., S.. Szkółkarze byli natomiast pracownikami Nadleśnictwa T., a nie – pozwanych. Rodzi się w związku z powyższym pytanie, na czyją rzecz powódka wykonywała czynności, o których zeznała świadek M. T., na terenie szkółki leśnej w B.. Elementem przedmiotowo istotnym umowy o pracę jest m.in. wynagrodzenie za pracę. Powódka jako umówioną stawkę godzinową wynagrodzenia wskazała w toku przesłuchania kwotę 30,00 zł. Następnie, po przesłuchaniu w sprawie pozwanego A. G., który podał odmienne stawki godzinowe wynagrodzeń, wypłacane zatrudnianym przez pozwanego pracownikom, powódka zmieniła zdanie i oświadczyła, że podana przez nią stawka dotyczyła dniówki roboczej. Złożone przez powódkę w tej mierze oświadczenie poddaje w wątpliwość zarówno jego wiarygodność jak i wiarygodność wcześniej wskazanej przez powódkę stawki godzinowej, zwłaszcza, że sprostowana stawka również nie koreluje z treścią przesłuchania pozwanego oraz z podawanym przez powódkę dziennym wymiarem jej czasu pracy (wynoszącym osiem godzin).

Do zeznań córki powódki świadka K. T. dotyczących świadczenia przez powódkę pracy na rzecz pozwanych sąd podszedł z ostrożnością wynikającą zarówno z istniejącego pomiędzy świadkiem a powódką pokrewieństwa jak i z faktu okresowego zamieszkiwania świadka w W. koło Ż.. Świadek nie potrafiła jednocześnie podać, w jakich okresach zamieszkiwała z powódką i mogła mieć w związku z tym wiadomości dotyczące świadczenia przez powódkę pracy. Ponadto świadek K. T., zeznając, że powódka pracowała u pozwanego A. G., nie potrafiła jednocześnie wskazać w jakich konkretnie latach i miesiącach powódka u pozwanego miała pracować.

Również sama powódka, w toku przesłuchania w dniu 30.10.2024 r., nie potrafiła podać zarówno okresu, w którym była zatrudniona w Nadleśnictwie T., jak i okresu w którym miała pracować u pozwanego A. G..

Należy również stwierdzić, że okoliczność okresowego świadczenia oznaczonego rodzaju pracy na rzecz określonego podmiotu nie świadczy sama w sobie o jej wykonywaniu w ramach stosunku pracy. Istnienie stosunku pracy wymaga wykazania wszystkich przesłanek objętych art. 22 § 1 k.p.

Żądanie pozwu skierowane przeciwko pozwanemu K. Ł. dotyczące okresu od 11.03.1996 r. do 1997 r., tj. prowadzenia przez pozwanego działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej z pozwanym A. G., jest również niezasadne ze względów wskazanych powyżej, tj. z uwagi na niewykazanie przez powódkę pozostawania z pozwanym w stosunku pracy. Natomiast po 1997 r. pozwany K. Ł. nie prowadził już działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, a sama powódka, w toku jej przesłuchania, nie podnosiła, aby miała pracować wówczas u pozwanego. Jak stwierdziła, „nie zna K. Ł.”. Na zatrudnienie powódki, na jakiejkolwiek podstawie prawnej u pozwanego, nie wskazują również zeznania przesłuchanych w sprawie świadków: M. T., W. S., K. T..

Mając powyższe na uwadze sąd powództwo w całości oddalił, z uwagi na powagę rzeczy ugodzonej oraz niewykazanie przez powódkę istnienia stosunku pracy, na podstawie art. 22 § 1 k.p.

Na podstawie art. 102 k.p.c. z uwagi na sytuację materialną powódki, wysokość uzyskiwanych przez powódkę dochodów i ponoszonych wydatków (k-21-22) sąd nie obciążył powódki kosztami procesu.

Na podstawie § 15 ust. 1 pkt 1 i § 5 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14.05.2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu zasądzono od Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Słubicach na rzecz radcy prawnego Ł. K. kwotę 221,40 zł (w tym VAT) tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.